Bromo en Ijen zijn beiden vulkanen op het eiland Java, Indonesië. Twee totaal verschillende vulkanen met beiden hun eigen prachtige kanten. De vulkanen liggen aan de oostkant van het eiland en zijn goed te bereiken vanaf het vliegveld, Jogjakarta of Malang. Daarnaast kan je na een tour bij de vulkanen makkelijk naar de haven waarvan de ferry naar Bali vertrekt. Ben je aan het rondreizen op Java of heb je hier een tussenstop, sla dan zeker deze bijzondere plekken niet over. Deze twee vulkanen zijn voor velen de mooiste reisherinneringen van Java of zelfs Indonesië.

De vulkanen

Gunung Bromo

Misschien wel de meest bekende vulkaan van Indonesië. Het is niet zozeer de vulkaan zelf die zo bijzonder is maar het hele kraterlandschap eromheen. De vulkaan ligt in een heel uitgestrekt gebied waarbij het lijkt alsof je op de maan bent. Ga je Bromo bezoeken dan is het echt een must om vroeg in de ochtend te gaan zodat je de zonsopgang ziet achter de vulkaan. Je kan dan vanaf een heuvel de zon zien opkomen met uitzicht op de Bromo vulkaan en de prachtige omgeving. Nadat je de zon hebt zien opkomen en hebt genoten van het uitzicht kun je naar de vulkaan zelf hiken. Je loopt door ’the sea of sands’, het kraterlandschap naar de Bromo vulkaan. Via een trap kun je de vulkaan beklimmen en dus letterlijk op de rand van de vulkaan lopen en de krater inkijken.

Kawah Ijen

Nog meer naar het Oosten ligt de vulkaan Ijen. Het bijzondere aan deze vulkaan is dat je daadwerkelijk kan afdalen naar beneden de krater in. Daarnaast vindt er een bizar natuurfenomeen plaats: blue fire. Door de grote hoeveelheden zwavel in de nog actieve vulkaan ontstaat er een soort gas. Als dit in aanraking komt met zuurstof geeft dit een reactie die blauwe vlammen veroorzaakt. Daarom zul je altijd naar Ijen gaan als het nog donker is, dat is het enige moment dat je de vlammen kunt zien. Je loopt eerst naar de rand van de krater via een pad en daalt dan, nog in het donker, af naar beneden om het vuur te zien. Langzaam komt dan de zon op en zul je eindelijk zien waar je al die tijd was. Een enorm grote krater met felblauw water en gele zwavelstenen. Echt alsof je op een andere planeet bent, zo bijzonder.

verschillen Bromo & Ijen

Het grote verschil is natuurlijk dat het hele andere vulkanen zijn. Bij Bromo is vooral de zonsopkomst heel spectaculair. Daarnaast is het bijzonder om op de rand van een vulkaan te kunnen lopen en zo de diepe krater in te kijken. Vaak vertrek je voor de zonsopgang tussen 02.00 en 04.00 uur in de ochtend.
Als je Bromo bezoekt met een tour wordt je vlak bij het viewpoint afgezet met een auto en hoef je nog maar 30 minuten te hiken om boven te komen. Je betaalt voor het binnenkomen van Bromo National Park, prijzen liggen tussen 15 – 22 euro afhankelijk van de dag. Je moet een klein stijl stuk hiken om bij het viewpoint te lopen, een vlakke wandeling naar de vulkaan zelf en een lange trap om bij de krater te komen. Het is nog vroeg in de ochtend dus je hebt geen last van de hete zon. Dit maakt dat deze vulkaan voor de meeste mensen prima te beklimmen is.

Ijen is misschien minder mooi dan de zonsopgang van Bromo maar wel ontzettend spectaculair. Onze gids vertelden dat er maar op twee plekken ‘blue fire’ te zien is, waarvan één dus in Ijen. Je hebt ook meer te zien tijdens de Ijen tour omdat je zowel het blauwe vuur ziet, als een prachtig kratermeer en op de terugweg ook ziet in wat voor prachtige omgeving je loopt. Wel is deze tocht een heel stuk zwaarder dan die van Bromo. Je vertrekt namelijk al om 00.00u in de nacht zodat je nog in het donker bij het blauwe vuur aankomt. De tocht naar de krater is een stijl pad van ongeveer 3 kilometer. In ons groepje zijn er mensen onderweg afgevallen of met een ander groepje meegegaan omdat het te zwaar was. Eenmaal bij de krater moet je de krater nog in, dit is minder zwaar dan de hike maar niet echt relaxt wandelen omdat er niet echt een pad is naar beneden.  Je vergeet het gelukkig wel als je eenmaal beneden bent en geniet van wat er beneden is. Maar je moet natuurlijk die krater ook weer uit en terug hiken. Deze tour is dus echt niet geschikt voor mensen met een slechte conditie. Je bent hoe dan ook kapot na deze tocht want je hebt misschien amper geslapen en uren gelopen, maar het is het meer dan waard.

Zelf gaan of tour boeken?

Normaal gesproken kiezen wij ervoor om zoveel mogelijk zelf te regelen en op eigen houtje naar een bepaalde plek te gaan. Dit is vaak leuker, minder toeristisch en ook goedkoper. Toch is het zeker het overwegen waard om voor deze plekken een georganiseerde tour te boeken. Afhankelijk van je budget, de tijd die je hebt en hoeveel je wilt zien van de vulkanen.

Alleen Bromo bezoeken

Als je ervoor kiest om alleen de Bromo vulkaan te bezoeken is het zeker het overwegen waard om dit zelf te organiseren. Je kunt dan slapen in een dorpje vlakbij de vulkaan, de meest bekende is Cemoro Lawang. Hier kom je door de trein naar Probolinggo te nemen en vanaf hier een lokale bus naar het dorpje te pakken. Je boekt hier dan een homestay/guesthouse waar je de avond voor vertrek kunt slapen en eten. Je kan ervoor kiezen om in de ochtend ongeveer 2 uur te hiken naar het viewpoint, een scooter te huren of je met een scootertaxi te laten afzetten vlakbij het viewpoint. Het is wel een stuk goedkoper zo en je hebt in de middag de kans om op een rustiger moment ’the sea of sands’ en de Bromo krater te bezoeken. 

Alleen Ijen bezoeken

Kies je ervoor om alleen Ijen te bezoeken dan heb je geen andere keus dan een tour boeken. Je kunt dan nog afwegen of je een tour wil die vervoer naar de plek toe, eventueel vervoer naar de volgende plek en slaapplek regelt. Of dat je op eigen houtje naar de vulkaan gaat en alleen betaald voor het park en de gids.
De entree voor het park alleen is ongeveer 10 euro. Een gids is vooral nodig om je de weg te wijzen, de heenweg is namelijk volledig in het donker. Daarnaast nemen de gidsen gasmaskers mee die je zeker nodig gaat hebben in de krater vanwege alle dampen en gassen die de vulkaan uitstoot.

Beide vulkanen bezoeken

Wil je zowel Ijen als Bromo gaan bezoeken, wat ik zeker zou doen, dan kan ik je een tour aanraden. Je bent wel wat meer geld kwijt dan wanneer je alles zelf zou regelen, maar het gaat je wel veel tijd en moeite besparen. Vele tours bieden namelijk ook vervoer en overnachtingen tussen de twee plekken aan. Daarbij krijg je natuurlijk ook een gids die je ondertussen veel meer kan vertellen over de gebieden wat heel interessant is. De twee vulkanen zijn goed te combineren maar als je ze achter elkaar doet zijn het wel heftige twee dagen. Daarom kan het heel fijn zijn dat je verder helemaal nergens aan hoeft te denken en dat alles zo goed als voor je geregeld wordt. 

2 dagen tour

Malang

Wij boekten een tour van twee dagen om zo in één keer beiden vulkanen te kunnen zien. Onze tour startte in Malang, waar wij naartoe reisden met de trein vanaf Jogjakarta. We kozen ervoor om zelf één nacht hostel bij te boeken zodat we niet de nacht van onze reisdag al naar de vulkaan zouden gaan. We hebben zo één dag de tijd om deze stad te verkennen en ook om even uit te rusten voor de komende twee dagen.

Wat vooral leuk is om te bezoeken in Malang is Kampung Warna Warni. Dit is een sloppenwijk die ze hebben opgeknapt door alle huisjes en bruggen in gezellige felle kleuren te verven. Hier komen veel toeristen op af die voor de entree betaalden (0.20 cent). Dit geld kunnen ze gebruiken voor de mensen die in de wijk wonen. Echt heel erg leuk om te zien, we zijn ook helemaal geen toeristen tegen gekomen en de mensen zijn er super vriendelijk.

Heb je nog tijd ga dan naar de lokale markt toe. Hier shoppen echt alleen locals en vind je alles dat de locals kopen, van eten tot slangen. Daarna kan je lekker uitrusten in het park Alun Alun Malang waar je vast een praatje maakt met alle nieuwsgierige locals.
Verder is er niet bijzonder veel te beleven in Malang en is het een rustige stad. Dit is helemaal niet erg als je uit het drukke Jogjakarta of Jakarta komt en het is een relaxte tussenstop voor je aan de tour begint.

Dag 1: Bromo

In de ochtend kunnen we terecht bij ons hostel dat geregeld is door onze gids. We switchen dus van hostel, dumpen onze backpacks en hebben tijd om de stad te verkennen. Je kunt de tour ‘prive’ boeken, je betaalt gewoon per persoon. Wij spraken af met een Nederlands meisje dat we eerder op reis hadden ontmoet en doen de tour dus met zijn drieën. Eind van de middag spreken we af en gaan we rustig op zoek om wat te eten. We gaan die avond vroeg naar bed omdat we om 01.00u worden opgehaald met de jeep.

We rijden ongeveer 3 uur en komen nog in het donker aan bij de heuvel. Na een hike van 30 minuten zijn we op het topje van het viewpoint. Er zijn wel veel mensen maar er is genoeg plek voor iedereen om het goed te zien. Langzaam komt de zon op en beginnen we in de schemer het topje van de vulkaan te zien. Helaas was het bij ons bewolkt tijdens de zonsopgang dus het zicht was niet super. Ondanks dat was het echt prachtig en zo de moeite van het vroeg opstaan waard. Als je de toeristen achter je even vergeet is het net alsof je helemaal alleen op de wereld bent.

Wanneer het helemaal licht is geworden lopen we richting ’the sea of sands’. Dat is het gebied dat om de vulkaan heen ligt. Na deze wandeling komen we aan bij de trap die je naar de rand van de vulkaan brengt. Eenmaal bovenaan de krater zou je zo naar beneden moeten kunnen kijken. Het waaide op dat moment heel hard dus de rook van de vulkaan ging alle kanten op. Hierdoor konden we niet veel meer zien dan een paar meter vooruit. Toch was het heel tof om zo aan de rand van een vulkaan te staan en de krachten van de vulkaan te horen en zien. 

Reis Bromo >> Ijen

 Na de prachtige wandelingen bij de vulkaan Bromo stappen we weer de auto in. We zouden ongeveer 7 uur rijden om bij het startpunt van de Ijen tour aan te komen. We waren er tijdens het regenseizoen en ook die dag was er erg veel regen gevallen. Sommige wegen waren hierdoor niet toegankelijk, wij moesten daarom met de trein naar de volgende bestemming. Dit hoeft geen probleem te zijn maar omdat we op het station erachter kwamen dat ook een aantal stukken spoor waren ondergelopen en dus niet konden rijden, werd het toch nog een lange tocht. In de avond kwamen we eindelijk aan in het Banyuwangi. Hier hebben nog even wat gegeten, kregen we een gratis voetmassage vanwege de vertraging en probeerden we nog even wat te rusten. Van slaap is niet veel gekomen want om 00.00u stonden ze ons op te wachten om te vertrekken.

Dag 2: Ijen

Een kleine 1.5 uur later komen we aan bij de voet van de vulkaan. Hier krijgen we nog een kopje thee om wakker te blijven en dan vertrekken we naar de vulkaan. Het is een pittige tocht langs een stijl pad omhoog. Het is nog helemaal donker dus verder dan de zaklampen van je gids zie je niet. Het is een pad met veel bochten en na elke bocht hoop je dat je er bent. Na 1.5 uur lopen komen we aan bij de top van de vulkaan. Hier dalen we via een kiezelige weg af door naar beneden. We krijgen een gasmasker op en die hebben we zeker nodig gehad. De gidsen hebben er flink tempo inzetten, want als het eenmaal licht is kun je niks zien van het blauwe vuur. 

Eenmaal beneden komen we aan bij het prachtige blauwe vuur. Het was zo bijzonder om dit te zien, alsof het niet echt is. Het was wel lastig om er een foto van te maken omdat er veel rook is, het waait hard en je kunt ook niet te dichtbij komen. Langzaam komt ook hier de zon op en kunnen we zien waar we al die tijd naartoe gelopen zijn. Een prachtige krater met een blauw meer in het midden. We krijgen de kans om hier nog wat rond te lopen en vertrekken daarna langzaam aan weer naar boven. Omdat we net zoveel moois hebben gezien en het pad naar beneden loopt valt deze hike minder zwaar. Toch is iedereen opvallend stil en willen we vooral allemaal heel graag slapen. Het is een van de zwaarste hikes die ik ooit gedaan heb en dacht op het moment zelf heel vaak; dit doe ik nooit meer. Achteraf was het elke stap meer dan waard.

Reis Ijen >> Bali

Bij onze tour zat ook vervoer naar Bali inbegrepen. Dit kwam goed uit omdat dit onze volgende stop was. Na Ijen gaan we terug naar het hostel zodat we even kunnen douchen en wat slapen. Na een paar uur worden we opgehaald bij het hostel en naar de haven gebracht. We hebben ferry tickets en komen hiermee aan op Gilimanuk. Vanaf hier kun je de bus pakken naar alle grote plekken of je regelt een taxi, wat wij hebben gedaan. Want hoe fantastisch deze twee dagen ook waren, je wil hierna zo snel mogelijk je bed in.

Tips

– Als het lukt qua planning probeer dan één dag te hebben voor je met de tour begint. Zodat je niet op een vermoeiende reisdag ook nog in de nacht een vulkaan gaat beklimmen. Een dagje Melakka van te voren is dan heel relaxt.
– Neem voldoende drinken en snacks mee voor onderweg. Je moet lange stukken lopen en eventueel in de auto zitten. Onderweg kom je amper plekken tegen waar je dit kan halen, het is natuurlijk midden in de nacht.
– Draag laagjes. In de nacht en ochtend kan het echt heel koud zijn, een dikke trui of jas is geen overbodige luxe. Zodra de zon opkomt en je moet een stuk hiken wordt het in een keer heel warm en dan wil je laagjes uit kunnen doen.
– Een zaklamp kan fijn zijn, wij hadden een hoofdlampje mee. De gids heeft ook altijd wel een zaklamp bij, maar zo kan je lekker je eigen pad lopen.
– Bereid je goed voor. Het zijn ontzettende toffe plekken om heen te gaan maar het gaat ook vermoeiend en soms zwaar worden. Plan niet teveel de dag na de tour zodat je bij kan komen of een lekkere massage kan pakken tegen de spierpijn.
– In het regenseizoen heb je niet altijd even goed zicht op en in de Bromo. Daarnaast is het blauwe vuur ook niet altijd goed te zien als het bijvoorbeeld heel hard waait of regent. Manage je verwachtingen dat je misschien niet de ‘Pinterest’ plaatjes zo in het echt gaat zien. Maar het gaat hoe dan ook de moeite waard zijn.

Wij boekten onze tour bij Yohanes Javana, een local uit Indonesië. We hoorden over hem via andere Nederlanders die we ontmoette op reis. Je kunt dezelfde tour hierboven boeken door hem een Whatsapp te sturen: +62817383715. Laat even weten dat je via Renske Reist komt, misschien maakt hij een mooie prijs voor je.